Slechteriken
In tranen zit Merel voor me. Ze kwam bij me omdat ze gestrest was vanwege drukte op het werk. Hoe meer ze vertelt, hoe duidelijker het wordt dat niet alleen haar werk, maar ook haar privéleven voor veel ellende zorgt. Haar dochter Emma pubert enorm. De vele kleine conflictjes drijven Merel helemaal de wanhoop in.
Want als moeder doet ze alles verkeerd. Wat ze ook zegt, Emma zucht en rolt met haar ogen. Haar man John daarentegen blijft rustig en gevat. Niets brengt hem uit zijn evenwicht, en dat maakt ook Emma rustiger. Daarom hebben de ouders besloten, dat zij zich beide evenwichtig en rationeel opstellen, precies zoals John dat altijd doet. Maar Merel, de extraverte flapuit, lukt dat gewoon niet. En ja hoor, daar zijn ze weer, de rollende ogen. Niet alleen die van Emma, maar ook die van John, die haar aankijkt met een blik van “wat doe je nou weer”. ’s Avonds analyseren Merel en John urenlang wat er gebeurd is en hoe het komt dat ze toch telkens weer emotioneel reageert. Merel wordt kleiner en kleiner, gestrester en gestrester.
Zij is het probleem. John doet het goed en Merel faalt, zo simpel is het.
Bij mij gaan alle alarmbellen rinkelen. Als er een duidelijke verdeling is tussen een slechterik en een held, dan weet je al dat er iets niet klopt. Dan is er sprake van splitsen, onze eenvoudigste manier om met stress en onduidelijkheid om te gaan. Geen ingewikkeld gedoe, geen grijstinten, nee, we plaatsen al het goede in de een en al het slechte in de ander. Lekker, een duidelijke vijand!
Dat is precies wat Merel en John doen, zonder dat ze het doorhebben. Het probleem hierbij? Niet alleen klopt het niet, maar het zet beide vast in hun rol. John staat hoog op het podest en lijkt onaantastbaar, Merel kruipt onderaan en doet alles verkeerd. Voor je het weet heb je niet alleen een diepongelukkige Merel, maar ook een selffulfilling prophecy. Merel wordt steeds onzekerder en emotioneler waardoor ze inderdaad steeds meer rare dingen uithaalt.
Als ik Merel deze dynamiek uitlegt, gaan haar ogen wijd open. Langzaam daalt het in dat zij misschien niet het probleem is. Dat er geen ene goede manier hoe om te gaan met puberdochters. Er zijn alleen verschillende manieren, beide met hun voor- en nadelen. Dat zij ook dingen goed doet. Want zij creëert niet alleen rollende ogen, maar ook enthousiasme en plezier. Met haar kun je lachen en huilen. Zij leeft volop, in grote hoogtes en diepe dalen. Als zij er is, dan is er leven! Als John er is, is er rust. En saaiheid.
Het is de kunst om beide de ruimte te geven. Je moet de dynamiek, die beide gevangenhoudt en een echte oplossing tegenhoudt, openbreken. Beseffen dat het ogenrollen van een puber niet fijn is, maar misschien wel nodig. Dat rustig reageren soms nuttig is, maar niet altijd. Voor Merel en John is werk aan de winkel: ook hun relatie moet verschuiven, willen ze allebei daarin werkelijke ruimte vinden.
Samen maken wij een plan hoe Merel het gesprek met John aan kan gaan. Als ik haar de volgende keer spreek gaat het al een stuk beter: Merel is weer meer zichzelf, thuis én op het werk. Emma rolt nog steeds met haar ogen, maar ze hebben ook weer plezier met elkaar. En John? Die is nog steeds rustig, en jaloers op de intensiteit van Merels ervaringen.
Je ziet: stress is een veelkoppig monster, en niet altijd is van tevoren duidelijk wat aangepakt moet worden. Werk en privé lopen vaak meer door elkaar dan op het oog zichtbaar is. Daarom nemen we in de stresscoaching waar nodig ook jouw privéleven mee.
