Wat mij in Peru gebeurde

Ik kom net terug van vakantie, van een heerlijke reis door Peru. Wij hebben ook een aantal schitterende koloniale steden bezocht (bijvoorbeeld Ayacucho, een aanrader!) en genoten van wandelingen door de stad. Althans, meestal. De stoep is er namelijk nogal smal, en er staan zo ongeveer elke 20 meter lantarenpalen en andere hindernissen op. Resultaat: De helft van de tijd liep ik op straat, omdat ik mensen moest ontwijken.

Op een gegeven moment was ik het zat om altijd diegene te zijn die een stap opzij deed. Daarom begon ik te experimenteren: ik keek de mensen die mij tegemoet kwamen niet meer aan. En meteen veranderde alles! Mensen gingen mij uit de weg en ik kon gewoon op de stoep blijven lopen zonder ooit een stap opzij te doen. Best een rare gewaarwording.

Ik besefte weer dat wij onbewust continue onze omgeving scannen: Wat gebeurt er allemaal? Is er een obstakel of gevaar? Moet ik er iets aan doen?

Onbewuste communicatie

Maar er is meer: er vindt ook een onderlinge, ongemerkte communicatie plaats. De signalen die jij uitzendt en van de ander krijgt maken dat er als vanzelf een ‘werkverdeling’ ontstaat tussen jou en de ander.

Op de straten van Ayacucho ontstond daardoor een dans tussen de Peruanen (die net zo goed als ik opletten) en mij: nooit botsten wij, altijd “wisten” wij of wij actie moesten ondernemen of niet, omdat de boodschap altijd duidelijk was: “Geen zorg, ik let wel op”, of “Ik ben afwezig, neem jij actie”.

Waarom ik dit vertel? Vanochtend op de fiets dacht ik opeens dat dit een mooi voorbeeld is voor een fenomeen dat overal speelt, ook op de werkvloer: Wij zijn alert, trekken conclusies en communiceren deze, vaak zonder het te merken. Het gevolg: De “waakzame” mensen onder ons, diegenen die graag willen dat alles goed loopt, dat zijn diegenen die over het algemeen grondig scannen en vaak actie nemen, dus veel vaker op de gevaarlijke weg lopen. Het zijn ook diegenen die een veel groter risico lopen om uitgeput te raken.

Hoe kan je dit helpen?

Herken je dit bij jezelf? Doe jij vaak dingen die je eigenlijk niet wil, en irriteert het je dat anderen het niet oppakken? Dan zou het heel goed kunnen dat jij vaak het signaal afgeeft dat je wel oplet, dat je wel zorgt voor een oplossing. Net zoals de Peruanen mij niet met opzet op straat lieten lopen, zo doen jouw collega’s (of cliënten, opdrachtgevers, gezinsleden) dit over het algemeen niet expres of kwaadwillig. Ze doen het, omdat het diep in ons systeem zit dat wij zo makkelijk en met zo weinig inzet mogelijk (en dus zonder energieverlies) door het leven willen gaan. Dat is geen luiheid, dat is een natuurlijke reactie.

Wanneer loop jij, figuurlijk gesproken, op de gevaarlijke straat in plaats van op de stoep? Geef jij wellicht de boodschap dat jij het wel regelt, dat jij wel oplet?

Ga er dan mee spelen: probeer uit wat er gebeurt als je dat niet meer doet, als je echt afwezig bent. Grote kans dat andere mensen in je omgeving het wel oppikken. Let wel: je moet dit echt doorzetten, want het werkt alleen als je echt he-le-maal niet oplet! Een blik, en de ander ontwijkt je niet.

Hiermee spelen en experimenteren is het begin van een andere en vaak betere samenwerking, van gedeelde verantwoordelijkheid, van minder stress.

Roept dit vragen op bij jou? Of heb je een andere vraag of twijfel? Neem dan contact met mij op, ik help je graag verder.