De valkuil van doelen stellen

Nu, na de vakantie, gaan veel mensen doelen stellen, want ze willen echt iets bereiken.

Jij ook?

Grote kans dat het niet lukt.

Vaak zijn het namelijk doelen die een soort morele verwachting aan jezelf bevatten. “Ik wil steviger staan tegenover over mijn baas.” “Ik laat me niet meer gek maken door de contractonderhandelingen met ziektekostenverzekeringen.” “Ik ga vaker nee zeggen.”

Niets mis met de wens, maar als doel deugen ze niet.

Nee, niet omdat ze niet meetbaar zijn. Ook niet, omdat ze niet SMART zijn.

Deze doelen zijn veel te groot en veel te onduidelijk. Bovendien is de kans groot dat dat jouw doel draait om een valkuil, die je van jezelf al lang kent.

Denk je nou echt dat dit met een goed voornemen en een gevoel van urgentie verdwijnt?

Met andere worden: een dergelijk doel is zo goed als kansloos.

Maar ja, hoe doe je het dan wel?

1. Onderzoek het probleem

Stel jezelf de volgende vragen:

Wat is het probleem?
Hoe komt het tot stand?
Zijn er nog meer redenen en oorzaken?
Wie heeft er allemaal invloed op?
Wat kan ik zelf alleen beïnvloeden?

Het antwoord op deze laatste vraag is de basis voor de volgende stappen.

2. Maak er een procesdoel van (en geen einddoel)

Stel, je wil rustig blijven in onderhandelingen met iemand. Ziektekostenverzekeringen, je baas, je opdrachtgever …

In stap 1 heb je uitgewerkt wat er allemaal van invloed is: de economische omstandigheden, de zakelijke en persoonlijke situatie van je gesprekspartner, de druk waar hij of zij onder staat, feitelijke of wettelijke vereisten, de druk waar jij onder staat, hoe goed je geslapen hebt … enzovoort.

Je ziet al, er zijn enorm veel factoren die een rol spelen. De meeste kun jij niet beïnvloeden.

Waar je wel invloed op hebt is jouw eigen gedrag, in dit geval de manier waarop je het gesprek voert.

Bijvoorbeeld:

Je geeft op een voorstel niet direct antwoord, maar je zegt dat je er eerst over na wil denken.
Je maakt je standpunt duidelijk.
Je stelt vragen.
Je gaat niet op het puntje van je stoel zitten, maar je leunt achterover.

Dat heet een procesdoel, in tegenstelling tot een einddoel. Je benoemt niet het resultaat, maar welk gedrag jij laat zien, gedrag, waarvan jij denkt dat het bijdraagt aan jouw succes.

3. Maak het concreet

Maak het procesdoel zo concreet mogelijk, en houd het klein en realistisch.

Voor een onderhandeling kun je bijvoorbeeld procesdoelen zoals deze stellen:

2 punten die je zeker tijdens het gesprek wil noemen.
Je gaat op elk voorstel zeggen “Ik denk erover na en kom morgen bij je terug”.
Tenminste 3 vragen stellen.
Stevig zitten, met beide voeten op de grond.

Het resultaat?

Je doel is haalbaar, daarom is de kans dat je met een succesvol gevoel verder onderhandelt, groot. En dat wederom verhoogt je kansen op succes enorm.
Het gesprek loopt soepeler omdat je duidelijker bent.
Je krijgt meer informatie waar je iets mee kunt.
Je bereikt meer omdat je je punt maakt en voor jezelf ruimte creëert om na te denken.
Je leert wat werkt.

En het beste van allemaal: