Kort uitgelegd: zo werk ik
3 methodieken: psychodynamisch, systemisch, oplossingsgericht
In de coaching combineer ik drie verschillende benaderingen, die elkaar goed aanvullen:
- het psychodynamische gaat vooral de diepte in.
- het systemische neemt de context mee.
- het oplossingsgerichte zorgt ervoor dat je ook daadwerkelijk tot oplossingen komt.
Hieronder leg ik je meer uit over de drie benaderingen.
Psychodynamiek is een begrip uit de psychoanalyse, en benoemt de dynamiek, die in jouw persoon altijd speelt, en die beïnvloed wordt door je ervaringen, je geschiedenis, je omgeving, je emoties en meer.
Bijvoorbeeld:
- Kun je geen nee zeggen?
- Heb je een allergie tegen bepaalde mensen?
- Kosten sommige dingen je veel moeite?
Grote kans dat daar een diepere oorzaak voor is. Daarom bekijken we de bewuste en onbewuste dynamieken die bij jou spelen. Want als je je onderbewuste beter kent, kun je er iets mee doen en je leven meer in eigen handen nemen.
De psychodynamische benadering heeft haar oorsprong bij Sigmund Freud. Maar het is in de loop der jaren enorm verder ontwikkeld (gelukkig, want hij zat soms grondig ernaast), onder andere door Melanie Klein, Wilfred Bion en vele anderen. Onder andere hechtingstheorieën zijn gebaseerd op psychodynamische concepten.
Voor de coaching betekent dit dat we soms een uitstapje maken naar je verleden, je geschiedenis, om er achter te komen welke patronen spelen en welke functie ze hebben. Dat uitstapje kan heel kort zijn, het is immers geen therapie.
Een voorbeeld:
Ik zie regelmatig regelmatig mensen die te maken hebben met spanningen in hun leven (bijvoorbeeld problemen in het bedrijf, ziekte of een relatiecrisis), die ze maar moeilijk kunnen verdragen. De behoefte om deze spanning (zoals angst, verdriet of boosheid) te ontwijken door hard te werken is dan groot. Want zolang je druk bent, kun je niet bang zijn. Vaak is dat een patroon dat je al als kind hebt ontwikkeld.
Als je daarin te ver gaat, kan dat op gegeven moment leiden tot een burn-out. Dan is het belangrijk om de oorzaak aan te pakken, omdat anders bij de volgende spannende tijd precies hetzelfde weer gebeurt. Dat wil je natuurlijk niet.
In het kort: de psychodynamische benadering helpt je om de dieperliggende oorzaken te begrijpen en te leren hoe je ermee om kunt gaan.
We bekijken de context waarin jij werkt en leeft. Want niet alleen jij hebt invloed op je gedrag en je gevoelens, maar ook de mensen, groepen en organisaties om je heen.
Je bedrijf of je praktijk kun je zien als een systeem. En elke speler in dit systeem heeft invloed op het geheel. Ook op jouw gedrag.
Bijvoorbeeld:
- In je gezin ben je ouder, dochter of broer en je gedraagt je ook zo. Misschien ben je open, of juist stijf.
- Op een zakendiner gedrag je je anders, omdat je rol en de context anders zijn. Je bent echter nog steeds dezelfde persoon.
- Als je je in je familie als een zakenvrouw gedraagt, krijg je waarschijnlijk snel ruzie.
- Als je je als familielid gedraagt bij een zakendiner, zullen je zakelijke contacten je raar vinden.
Deze voorbeelden laten zien hoe belangrijk je rol en de context is.
In de coaching kan de nadruk liggen op je rollen.
Bijvoorbeeld:
- Je bent strafrechtadvocaat. In die rol moet je soms ruzie maken met het OM.
- Op je kantoor ben je diegene die de harmonie tussen de partners bewaakt, die ruzies voorkomt.
- Tegelijkertijd moet je je stagiaire en je medewerkers aansturen, duidelijk zeggen wat ze moeten doen.
Het zou goed kunnen dat deze switch tussen deze rollen lastig is, en dat je sommige rollen beter liggen dan andere.
Het zou net zo goed kunnen dat een situatie waarin je je bevind ertoe leidt dat je een bepaalde rol aanneemt (bijvoorbeeld de procesbewaker: het gevoel hebben dat jij ervoor moet zorgen dat alles goed komt).
Als je daar last van hebt: hoe kan dat veranderen?
Oplossingsgericht coachen heeft de laatste jaren een enorme vlucht genomen.
Ontwikkeld werd het in de jaren 80 door Steve de Shazer en Insoo Kim Berg. In tegenstelling tot vele andere methoden is dit een praktijkgerichte aanpak, ontwikkeld vanuit de praktijk en niet vanuit de theorie. De basis vormt uitgebreid onderzoek (met name observaties van gesprekken) wat in coaching en therapie nou echt werkt. Daaruit ontstond een krachtig protocol van verschillende vragen en werkwijzen.
Oplossingsgericht coachen gaat niet uit van het probleem, maar van het doel: Hoe ziet het eruit als het probleem opgelost of hanteerbaar is?
Vervolgens gaat men op zoek naar kleine stappen in de juiste richting die haalbaar en mogelijk zijn. In tegenstelling tot veel andere benaderingen gaat het uit van wat goed is, en niet van wat het probleem is. Met andere woorden, je wil niet het probleem kleiner maken, maar het positieve vergroten.
Oplossingsgericht coachen maakt gebruik van inzichten uit de positieve psychologie. Je leert hoe je jouw talenten en sterke kanten beter kunt benutten en hoe je veerkracht groter wordt.
