7 oorzaken van stress. Nr. 3: de vervelende baas

Is er iets leukers dan mopperen over de baas?

Mopperen over de baas hoort er vaak een beetje bij. Het geeft een goed gevoel en versterkt de verbinding met je collega’s. Maar soms is er meer aan de hand: je baas kan je leven heel zwaar maken.

In dit artikel komen twee onderwerpen aan bod: ik geef je een algemeen stappenplan dat je altijd kunt toepassen. En ik ga in op de 5 meest voorkomende problemen met bazen.

En ik ben vooral ook benieuwd naar jouw ervaringen: wat is het ergste wat je ooit hebt meegemaakt met een baas? Beschrijf het in het commentaarveld hieronder!

Maar laten we eerst aan de slag gaan:

Het altijd toepasbare stappenplan

Bedenk hoe je wil dat je baas zich gedraagt. Formuleer het positief en in gedragstermen. Bijvoorbeeld: Ik wil dat mijn baas mij duidelijk informeert.
Observeer de situatie. Let er vooral op wanneer het een beetje beter gaat, dus wanneer je baas meer doet wat jij graag wil.
Onderzoek: Wat is er anders als zij meer doet wat je wil? Zijn de omstandigheden anders, of jouw gedrag, of de situatie?
Ga het testen: wat gebeurt er als je dat, wat anders was, weer doet? Helpt het ook deze keer weer?
De kans is groot dat het werkt. Doe het dan vaker!
Werkt het niet? Herhaal dan stap 1-4, en probeer het op een anderen manier.

Een voorbeeld:

Projectleider Paul was het zat dat hij maar wazige informatie kreeg van zijn directeur. Achteraf gaf de directeur vaak Paul de schuld als het niet goed ging. Toen Paul ging observeren viel hem op dat hij veel meer informatie kreeg als hij haar na de lunch benaderde, omdat zij dan ontspannen was, en als hij duidelijke vragen stelde. De werkrelatie en de werktevredenheid verbeterden daarna sterk.

Wat veel bazen verkeerd doen: de Top 5

Hoe kun je de 5 meest voorkomende fouten van bazen het hoofd bieden?

1. Je baas is heel controlerend

Het komt heel vaak voor: een baas die bang is om de controle te verliezen. Zij is uiteindelijk verantwoordelijk, misschien is ze ook onzeker, en ze wil daarom alle touwtjes in handen houden.

Je wordt er helemaal gek van!

Jouw beste kans om daar onderuit te komen, is het creëren van vertrouwen, zodat zij zich steeds veiliger voelt met jou en op een gegeven moment de teugels laat gaan.

Werk transparant en informeer je baas regelmatig (per mail of mondeling) over de stand van je project.
Als je iets gedaan hebt, laat het haar weten. Ze zal je dankbaar zijn omdat zij het dan kan loslaten.
Maak een tijdsplanning en hou je eraan. Vindt zij het opeens niet goed? Wijs haar op jullie afspraken.
Als je weet dat zij bijvoorbeeld spelling heel belangrijk vindt: laat je stuk eerst door een collega lezen.
Laat het haar weten als het goed gaat én als er problemen zijn!

Als je dat een tijd doet, is de kans groot dat je haar vertrouwen wint. Ze zal je langzaamaan meer je gang laten gaan omdat zij weet dat je haar informeert als er problemen zijn.

2. Je baas gedraagt zich kwetsend of heeft een kort lontje

Waarschijnlijk heeft het weinig met jou te maken dat je baas zo kwaad wordt.

Doe dus niet mee in de dynamiek, hoe verleidelijk dat ook moge zijn! Je kunt beter:

Rustig blijven en weinig reageren.
Ga niet mee in haar woede, en probeer haar ook niet te overtuigen dat het toch wel anders zit. Zij zal je op dat moment niet horen. Wacht tot de woedeuitbarsting voorbij is.
Als zij te ver gaat: Zeg tegen haar “Dit wordt mij te veel, laten we later verder praten” en verlaat de ruimte.
Kom later inderdaad weer terug, om het gesprek weer op te pakken.
Geef aan dat je best erover wil praten, maar niet op deze manier. Noem je grenzen.
Blijf beleefd en ga niet kruipen – dat dwingt respect af.
Zoek emotionele steun bij collega’s en vrienden.

3. Je baas vraagt te veel van je

Hoe je daarmee om kunt gaan, lees je in aflevering 1 van deze serie.

4. Je baas accepteert geen kritiek, en/of heeft weinig verstand van zaken

Kritiek ontvangen is voor sommige mensen heel lastig. En soms heb je een baas die de inhoud van je werk niet goed kent of begrijpt.

Even een kleine tussenvraag: heeft je baas echt geen verstand van zaken, of kijkt zij er op een andere manier tegen aan? Weet zij misschien meer van de achtergronden of het krachtenveld waarin jullie opereren, en maakt ze daarom andere keuzes?

Als je toch feedback wil geven (en over het algemeen is dat goed), doe het op een manier waarop zij het kan accepteren. Dus:

Noem het geen kritiek, vraag bijvoorbeeld of je baas geïnteresseerd is in jouw feedback of een observatie. Als ze ja zegt, ze er dus in feite om vraagt, is de kans veel groter dat ze je hoort.
Gebruik ik-boodschappen: “Ik vraag me af of we daar niet rekening mee moeten houden.”
Misschien moet er wat suiker bij: “Ik vond de vergadering heel goed. Ik kan me voorstellen dat het de volgende keer nog beter gaat als …”

5. Je baas geeft onduidelijke opdrachten, houdt zich niet aan afspraken en is achteraf ontevreden

Je krijgt wazige opdrachten en algemeenheden te horen, die van alles kunnen betekenen. Daarom doe je wat je zelf goed vindt – en achteraf zegt je baas dat je het anders had moeten doen, en dat jij niet luistert.

Of je baas houdt zich niet aan afspraken, die jullie gemaakt hebben.

Als dat jouw probleem is, zal je je moeten oefenen in de kunst van het vragen en van het samenvatten. Dus:

Jij zegt dat ik rekening moet houden met de klant. Wat bedoel je hiermee?
Wat wil je dat ik doe?
Welk resultaat verwacht je?
Als ik jou goed begrijp, wil je dat ik 1, 2 en 3 tot maandag avond doe. Klopt dat?

Stuur vervolgens per mail en vat samen hoe je de opdracht begrepen hebt. Vraag haar of dat zo juist is en of je niets vergeten bent. Laat het haar bevestigen.

Wat als het allemaal niet helpt?

Soms wordt de samenwerking met je baas niet beter, en soms leid je daar enorm onder.

Misschien is dan vertrekken en een nieuwe baan zoeken de enige oplossing. Als je het niet doet, zou het best kunnen dat je een heel dure prijs betaalt. Dus: hou niet krampachtig vast aan je baan of aan je rechten!

Ik wil het nu toch echt weten: Wat is het ergste dat je hebt meegemaakt met een baas? In het commentaarveld onderaan kun je het vertellen!

PS. PS. Vind je het lastig om grenzen te stellen? Lees dan ook dit artikel!

Over twee weken lees je meer over stressoorzaak nr. 4: wat als je je verveelt en niet uitgedaagd bent?

Eerdere afleveringen:

Oorzaak nr. 1: drukdrukdruk

Oorzaak nr. 2: rolconflicten